حوزه علمیه نمازی خوی

از گذشته دور شهرستان خوی مرکزعلمی و در واقع فرهنگستان کهن ایران زمین دراین خطه بوده است.شهر خوی در زمان گذشته 4 مدرسه دینی بزرگ داشته از جمله  مهمترین آنها حوزه دینی نمازی و بعد مدزسه شفیعیه ومدرسه خان و مدرسه حاج آقاحسین خویی  پسرملاحسن اولین امام جمعه خوی بود.پس علما ودانشمندان مختلفی از گوشه  وکنار شهر ها برای  کسب  فیض و تعلیم و  تربیت  به خوی آمدندآخوندحاج  شیخ محمد  نمازی از علمای سده 13 ه که عالمی عادل وفاضلی زاهد بود و چون دائما درحال نماز بود به نمازی مشهور است .داماد وی درسال 1200ق برای تدریس  ایشان در کنار منزلش مدرسه ای درست کرد که به مدرسه نمازی  یا علوم دینی نمازی مشهوراست.آخوند شیخ محمدنمازی پس از عمری  خدمت به مردم  در سال  1250 قمری به رحمت  ایزدی  پیوست .دو فرزند  فاضلش به نام های ملامحمد جعفر نمازی وآخوندملا محمد رضا نمازی ازخود به یادگارگذاشت.در حدود 125 نسخه ازکتاب های   شیخ السلام  استانبولی توسط  آیت الله  آقا  ابراهیم  خویی  به حوزه دینی نمازی خوی اهداشده وهنوز دراین حوزه موجود است .این حوزه  کوچه  مقبره  خیابان  طالقانی  واقع است.تاریخچه حوزه نمازی را  به سه دوره تقسیم شده است  دوره اول – کوچ علمای اهل سنت با  استیلای مغول ازخوی –وقوع جنگ چالدران  میان ایران وعثمانی که باعث تجمع علمای شیعه در شما لغرب خوی شد.و مردم با شهادتشان دراین جنگ به تشییع عظمت بخشیدند و این حضورشکوفایی فرهنگ علوی را فراهم ساخت.آمدن سید امین کشمیری که ریاضیات ونجوم را درحوزه مشهد فراگرفته بود به شهر خوی ودرایام اقامت دراین شهردرنشر فرهنگ تشییع دریغ نداشت.و بسال 1199-1990وفات نمود.وهمچنین شیخ عبد النبی فرزند ملا تقی شرف الدین تسوجی ازتوابع شبسترکه درحوزه نجف اشرف ومشهد  از شیخ یوسف بحرانی و ملا رفیع گیلانی کسب علم کرده بود پس از فراغت ازتحصیل درخوی ساکن شدو مشغول تدریس شد .( اجداد پدری مهندس غلامعلی شریف ) و از درس اوعلامه میرزامحمد حسن زنوزی خویی و حاکم شهر خوی احمد خان دنبلی کسب فقه و تفسیرو حدیث گرفتند. میرزا محمد علی اصفها نی شاعروعارف خویی احمد خان دنبلی وعلیمردان  خرد مازندرانی به خویآمدندو به نشرمعارف پرداختند دوره دوم –دراین دوره که در قرن 13 مقارن بوده دانشمندان فرزانهخوی که در حوزه های علمیه نجف و مشهدتربیت شده و در محضر علامه بحر العلوم شیخ انصاری وسید حسن کوهکمری دوره های عالی را آموخته بودند درخوی به مرجعیت پرداختند .ازجمله .ملا حسنخویی-ملاعلی خویی –حاج آقاحسین خویی – شیخ اسدالله خویی – علامه میرزا محمدحسن زنوزی – آیت الله سید یعقوب کوهکمری –شیخ محمد نمازی –ملا محمد پیشنماز– آیت الله  شهید میرزا ابراهیم خویی– ملا مهر علی قدوی خویی –در این حوزه عمری را صرف تعلیم و تربیت طلاب  ونشر معارف بودهاند.دوره سوم – شامل قرنهای 13و14و15 هجری را شامل است از جمله – حاج میریحیی امام جمعه-حاج میرزا ابوالقاسم امین الشرع- آیت الله میر حبیب الله هاشمی –آیت الله شیح عبدالحسین اعلمی حاج شیخ فضل الله- شیخ قاسم مهاجر –آیت الله میر هاشم مجتهد خویی – صدر الدین محمد امین خویی –حاج شیخ عبدالله خویی – شیخ اسماعیل فاضل – شیخ ابوالقاسم خویی –آیت الله حاج سید علی اکبر خویی شیخ عبدالوهاب نمازی – اسماعیل هلال الدین خویی –شیخ علی خاکمردانی ولدیانی -  ملا علی خویی –شیخ مصطفی خویی بودند و پر رونق ترین دوره حوزه علمیه خوی محسوب میشد و دژ مستحکم جهان تشییع خوی بود . در رژیم پهلوی متاسفانه مدرسه خان و مدرسه شفیعیه و مدرسه آقاحسین  ویران شدند و در جریان انقلاب هم به این حوزه جسارت شد و این حوزه در زمان رژیم پهلوی توسط حضرت آیت الله سید ابراهیم علوی که از شاگردان امام امت بود اداره میشد ولی با تبعیدوانتقال ایشان به تهران مرحوم حجت السلام والمسلمین شیخ جلیل هنرور 20 سال حوزه را اداره کرد و در زمان انقلاب به این حوزه حمله کردندتا پس از پیروزی انقلاب این حوزه در سال 1363 تجدید بنا شد وحجت السلام والمسلمین سید محمد موسوی وآیت الله نجمی پذیرش طلاب را ازنو آغاز کردند و اینک حجت السلام والمسلمین دا نشمند سید رضی شکوری امام جمعه محترم شهرستان خوی با سابقه 20 سال استاد  حوزه و دانشگاه درسال 1381مسئولیت این حوزه را پذیرفتند و حوزه نمازی 2 واقع در بلوار صفرزاده که در مساحت 12000 مترمربع احداث شده با پذیرش 500 نفر طلاب که فاز اول آن به اتمام رسیده از اقدامات این عالم فرزانه است .